B.76- QUẾ HOA TRẮNG

 
B.76- QUẾ HOA TRẮNG

Sắc trắng đơn sơ nặng nghĩa tình
Em là Quế tím ủ duyên anh
Ninh Bình trải mộng Thừa Thiên Huế
"Từ mẫu lương y" chữa bệnh rành.

BXP 04.5.2021

Sưu tập :

B.76- Quế hoa trắng, Quế tía - Cinnamomum tamala NEW

Mô tả: Cây gỗ nhỏ cao 4-6m, vỏ thơm mùi quế, nhánh mỏng không lông, lúc non có 4 cạnh. Lá có phiến xoan thuôn, dài 9-20cm, rộng 3-4cm, mặt trên màu lục sáng, không lông, gân lõm; cặp gân dưới cách gốc đến 1cm, mặt dưới xám mốc, gân nâu vàng. chùy 4-6cm, ở nách và ngọn, rễ đôi, sít nhau thành một ngù thưa, bao hoa 5-6mm, có lông tơ, nhị sinh sản 9, chỉ nhị có lông, nhị lép 3, dạng tuyến; bầu có lông. Quả hình trứng hay bầu dục cao đến 1cm, nhẵn bóng, đen đen, trên đầu có răng thấp.
Nơi mọc: Loài của Ấn Ðộ, Trung Quốc, Lào, Việt Nam. Ở nước ta, chỉ gặp ở Vĩnh Phú, Ninh Bình, Nghệ An, Thừa Thiên - Huế. Người ta thu hái lá phơi khô, vỏ được thu hái
Công dụng: Vỏ dùng ăn trầu, làm nhang, làm thuốc trị bệnh lậu, cảm mạo phong hàn; dạ dày ruột lạnh đau; đau bụng kinh; sưng đau khớp do phong thấp; đòn ngã tổn thương, gẫy xương; xuất huyết đường tiêu hoá; ngoại thương xuất huyết. Lá dùng trị tê thấp, đau bụng, ỉa chảy và trị bò cạp đốt.

Nguồn : Wikipedia & Interne

B.75- QUẾ THƠM

 

B.75- QUẾ THƠM

Gỗ lớn cao ngồng dáng vẻ thô
Duyên đời danh phận Quế gân to
Tê đau, thấp, ngã tìm em giúp
Dịu ngọt … Lương y giỏi chẳng ngờ.

BXP 04.5.2021

Sưu tập :

B.75- Quế thơm, Quế gân to - Cinnamomum subavenium NEW

Mô tả: Cây gỗ lớn cao đến 25m; nhánh non lúc khô có màu đen. Lá mọc so le hay gần như mọc đối, có phiến xoan, dài 5-7cm, rộng 3-4cm, không lông; gân từ gốc cách gốc 5-7mm; cuống 5-7mm. chùy hoa ngắn, cao 3-4mm; hoa cao 3mm.
Nơi mọc: Loài phân bố ở Nam Trung Quốc, Việt Nam đến Malaixia, Inđônêxia. Ở nước ta, cây mọc trong rừng trên độ cao 500-1000m ở Quảng Trị.
Công dụng: Vị ngọt, cay, tính ấm, chữa bụng lạnh ngực đau, nôn mửa ế ách, phong thấp tê đau, đòn ngã ứ trệ, huyết ứ trường phong.

Nguồn : Wikipedia & Internet

B.74- RE HƯƠNG

 

B.74- RE HƯƠNG

Xá xị, Re hương một sắc màu
Chùy hoa lục trắng tỏ tình sâu
Cao Bằng, Quảng trị qua Đà Nẵng
Tính ấm, hơi cay lắm dãi dầu.

BXP 03.5.2021

Sưu tập :

B.74- Re hương - Cinnamomum parthenoxylon NEW

Mô tả: Cây gỗ lớn, cao tới 25m, nhánh non không lông, đen đen. Lá có mùi sả, có phiến bầu dục, dài 6-12cm, rộng 3-6cm, đầu thon, gốc tù không có gân gốc phát triển rõ rệt, gân phụ 6-8 cặp, cuống dài 2-3cm. Chùy hoa ở nách lá, ngắn hơn lá. Hoa nhỏ màu lục trắng, bao hoa và nhị lép có lông thưa ở gốc. Quả xoan dài 8-9mm, màu đen, trên đài tồn tại hình chén có thùy cạn.
Hoa tháng 3-4 quả tháng 7-8.
Nơi mọc: Loài phân bố ở Trung Quốc, Ấn Độ, Malaixia, Inđônêxia và Việt Nam. Ở nước ta cây mọc từ Cao Bằng, Quảng Ninh, Quảng Trị tới Quảng Nam - Ðà Nẵng.
Công dụng: Vị hơi đắng, cay, tính ấm. Cũng như long não, tinh dầu, dầu hạt được dùng chữa đau tê thấp. Nước pha rễ dùng thay xá xị.

Nguồn : Wikipedia & Internet

B.73- QUẾ BẠC

 

B.73- QUẾ BẠC

Quế bạc thường hay gọi Quế bì
Dùng như Long não rất nhiều khi
Nơi rừng Quảng Trị ghi son sắt
Đón đợi người thương sẽ trở về.

BXP 03.5.2021

Sưu tập :

B.73- Quế bạc, Quế bì - Cinnamomum mairei NEW

Mô tả: Cây gỗ, cao 6-16m; vỏ có màu sôcôla, đen đen lúc khô. Lá mọc so le, phiến lá hình bầu dục thon, dài 11-16cm, rộng 3-4cm, đầu có đuôi, gân bên đi từ gần gốc chạy đến gần đầu phiến, không lông ở mặt trên, có lông màu trắng bạc ở mặt dưới; cuống lá dài 1-1,2cm. Cụm hoa chùy ở nách lá, dài 6-9cm; hoa có lông, nằm trên bao hoa hình chén.
Hoa tháng 5-6.
Nơi mọc: Loài của Trung Quốc và Việt Nam. Ở nước ta, cây mọc ở rừng tới độ cao 500-1100m ở Quảng Trị và Ninh Thuận. Có thể thu hái vào mùa hè.
Công dụng: Cũng dùng như Long não.

Nguồn : Wikipedia & Internet

B.72- QUẾ THANH

 

B.72- QUẾ THANH

Vốn dĩ em là gái xứ Thanh
Gió Lào bốc lửa vẫn tươi xanh
Duyên anh đã bén bao lần gặp
Thuốc quý, hương thơm ủ để dành …

BXP 13.8.2017

Sưu tập :

B.72- Quế Thanh, quế Quỳ - Cinnamomum loureiroi Đst

Mô tả: Cây cao 12-20m; vỏ rất thơm; nhánh vuông, không lông, nâu đậm; phiến bầu dục thon dài, gốc nhọn; mặt trên màu tươi bóng, mặt dưới nâu tối. chùy hoa ở nách lá, bao hoa có lông sát. Quả cao 1cm, lúc đầu xanh sau nâu tím khi chín, bóng loáng, bao ở gốc bởi đế có lông. Quả tháng 6-8.
Nơi mọc: Cây mọc ở rừng Trường Sơn, thường trồng từ Thanh Hoá, Nghệ An trở vào.
Công dụng: Quế là loại gia vị có tác dụng tốt cho sức khoẻ đặc biệt với những người mắc các bệnh liên quan đến tim mạch, giảm và ngừa bệnh tiểu đường, tốt cho hệ tiêu hoá, xử dụng an toàn.

Nguồn : Wikipedia & Internet

B.71- HẬU PHÁC NAM

 

B.71- HẬU PHÁC NAM

Hậu phác nam đây giữa núi rừng
Ôm đàn dạo nhẹ khúc Tơ rưng
Đầy hơi bụng chướng đừng lo sợ
Chẳng Bắc thì Nam… hãy thử dùng!

BXP 03.5.2021

Sưu tập :

B.71- Hậu phác nam, Quế rừng - Cinnamomum iners NEW

Mô tả: Cây to cao 8-10m, tới 20m, cành hình trụ, màu nâu đen. Lá to, thơm, mọc đối hoặc so le, phiến tròn dài, chóp lá tù hay hơi nhọn, mặt dưới lá hơi mốc mốc, ba gân gốc chạy dọc đến gần chóp lá. Hoa trắng thơm mọc thành chuỳ ở nách lá và đầu các cành, gồm 12-14 tán. Quả mọng hình bầu dục dài 12-13mm, trên một chén do bao hoa còn lại.
Nơi mọc: Loài phân bố ở Ấn Độ, Mianma, Trung Quốc. Ở Việt Nam thấy trong rừng thưa từ Tuyên Quang, Bắc Thái tới Sông Lô, An Giang.
Công dụng: Thường dùng trị bụng đầy trướng và đau, ăn uống không tiêu, nôn mửa, tả lỵ. Nhân dân cũng dùng làm thuốc kích thích tiêu hoá và bổ dạ dày. Nước sắc rễ dùng sau khi sinh đẻ và khi lên cơn sốt. Dịch lá dùng như thuốc đắp trị thấp khớp.
Người tỳ vị quá hư, nguyên khí kém, phụ nữ có thai không nên dùng.
Ghi chú:ta thường dùng vỏ của cây nói trên thay vị Hậu phác - Cortex Magnoliae officinalis, do đó mới có tên Hậu phác nam.

B.71b- Hậu phác - Magnolia officinalis (họ Mộc lan,7- Bộ Magnoliales Mộc lan)

Mô tả: cây gỗ lớn cao 7-15m, vỏ thân tím nâu. Lá mọc so le, tập trung ở ngọn các nhánh, phiến hình trứng thuộc dài 15-30cm, rộng 8-17cm, đầu lá lõm xuống chia thành 2 thuỳ, phía gốc hẹp lại, cuống lá 2,4-4cm, không lông. Hoa màu trắng thơm, đường kính 9-12cm, nhị và nhuỵ nhiều. Quả kép gồm nhiều quả đại, hình trứng dài 11-16cm, rộng 5-6,5cm.
Nơi mọc: Cây thường mọc ở những nơi có khí hậu mát ở Phúc Kiến, Chiết Giang, An Huy, Giang Tây và Hồ Nam.
Công dụng: Hậu phác có vị đắng, cay, tính ôn, không độc, thường dùng trị bệnh đầy bụng, ăn uống không tiêu, đau bụng, nôn mửa, đại tiện bí, táo.

Nguồn : Wikipedia & Internet

B.70- RE MỐC

 

B.70- RE MỐC

Gỗ lớn, thân to có vị hồi
Em, loài Re mốc chẳng đơn côi
Miền Trung lắm bão yên lòng trụ
Đất Việt thân thương phải đắp bồi.

BXP 03.5.2021

Sưu tập :

B.70- Re mốc- Cinnamomum glaucescens NEW

Mô tả: Cây gỗ lớn cao đến 30cm; thân có đường kính to 1-1,5m, vỏ đen; nhánh nâu hay đo đỏ, không lông. Lá xoan thon ngược 2 đầu nhọn nhọn, dài 5-8cm, rộng 3-4cm, có tuyến nâu trên gân chính, gân phụ 3-5 cặp; mặt trên nâu xám, mặt dưới nâu ửng hồng; cuống 2-2,5cm. Cụm hoa dài 4-5cm. Quả cao 12mm, trên một đấu to, rộng 12mm, cao16mm.
Nơi mọc: Loài phân bố ở Ấn Độ, Mianma, Nêpan và Việt Nam. Ở nước ta, chỉ gặp ở rừng Nghệ An và Quảng Trị.
Công dụng: Gỗ có mùi thơm của Hồi, rất bền. Khi cất sẽ cho một tinh dầu rất nặng.

Nguồn : Wikipedia & Internet