B.74- RE HƯƠNG

 

B.74- RE HƯƠNG

Xá xị, Re hương một sắc màu
Chùy hoa lục trắng tỏ tình sâu
Cao Bằng, Quảng trị qua Đà Nẵng
Tính ấm, hơi cay lắm dãi dầu.

BXP 03.5.2021

Sưu tập :

B.74- Re hương - Cinnamomum parthenoxylon NEW

Mô tả: Cây gỗ lớn, cao tới 25m, nhánh non không lông, đen đen. Lá có mùi sả, có phiến bầu dục, dài 6-12cm, rộng 3-6cm, đầu thon, gốc tù không có gân gốc phát triển rõ rệt, gân phụ 6-8 cặp, cuống dài 2-3cm. Chùy hoa ở nách lá, ngắn hơn lá. Hoa nhỏ màu lục trắng, bao hoa và nhị lép có lông thưa ở gốc. Quả xoan dài 8-9mm, màu đen, trên đài tồn tại hình chén có thùy cạn.
Hoa tháng 3-4 quả tháng 7-8.
Nơi mọc: Loài phân bố ở Trung Quốc, Ấn Độ, Malaixia, Inđônêxia và Việt Nam. Ở nước ta cây mọc từ Cao Bằng, Quảng Ninh, Quảng Trị tới Quảng Nam - Ðà Nẵng.
Công dụng: Vị hơi đắng, cay, tính ấm. Cũng như long não, tinh dầu, dầu hạt được dùng chữa đau tê thấp. Nước pha rễ dùng thay xá xị.

Nguồn : Wikipedia & Internet

B.73- QUẾ BẠC

 

B.73- QUẾ BẠC

Quế bạc thường hay gọi Quế bì
Dùng như Long não rất nhiều khi
Nơi rừng Quảng Trị ghi son sắt
Đón đợi người thương sẽ trở về.

BXP 03.5.2021

Sưu tập :

B.73- Quế bạc, Quế bì - Cinnamomum mairei NEW

Mô tả: Cây gỗ, cao 6-16m; vỏ có màu sôcôla, đen đen lúc khô. Lá mọc so le, phiến lá hình bầu dục thon, dài 11-16cm, rộng 3-4cm, đầu có đuôi, gân bên đi từ gần gốc chạy đến gần đầu phiến, không lông ở mặt trên, có lông màu trắng bạc ở mặt dưới; cuống lá dài 1-1,2cm. Cụm hoa chùy ở nách lá, dài 6-9cm; hoa có lông, nằm trên bao hoa hình chén.
Hoa tháng 5-6.
Nơi mọc: Loài của Trung Quốc và Việt Nam. Ở nước ta, cây mọc ở rừng tới độ cao 500-1100m ở Quảng Trị và Ninh Thuận. Có thể thu hái vào mùa hè.
Công dụng: Cũng dùng như Long não.

Nguồn : Wikipedia & Internet

B.72- QUẾ THANH

 

B.72- QUẾ THANH

Vốn dĩ em là gái xứ Thanh
Gió Lào bốc lửa vẫn tươi xanh
Duyên anh đã bén bao lần gặp
Thuốc quý, hương thơm ủ để dành …

BXP 13.8.2017

Sưu tập :

B.72- Quế Thanh, quế Quỳ - Cinnamomum loureiroi Đst

Mô tả: Cây cao 12-20m; vỏ rất thơm; nhánh vuông, không lông, nâu đậm; phiến bầu dục thon dài, gốc nhọn; mặt trên màu tươi bóng, mặt dưới nâu tối. chùy hoa ở nách lá, bao hoa có lông sát. Quả cao 1cm, lúc đầu xanh sau nâu tím khi chín, bóng loáng, bao ở gốc bởi đế có lông. Quả tháng 6-8.
Nơi mọc: Cây mọc ở rừng Trường Sơn, thường trồng từ Thanh Hoá, Nghệ An trở vào.
Công dụng: Quế là loại gia vị có tác dụng tốt cho sức khoẻ đặc biệt với những người mắc các bệnh liên quan đến tim mạch, giảm và ngừa bệnh tiểu đường, tốt cho hệ tiêu hoá, xử dụng an toàn.

Nguồn : Wikipedia & Internet

B.71- HẬU PHÁC NAM

 

B.71- HẬU PHÁC NAM

Hậu phác nam đây giữa núi rừng
Ôm đàn dạo nhẹ khúc Tơ rưng
Đầy hơi bụng chướng đừng lo sợ
Chẳng Bắc thì Nam… hãy thử dùng!

BXP 03.5.2021

Sưu tập :

B.71- Hậu phác nam, Quế rừng - Cinnamomum iners NEW

Mô tả: Cây to cao 8-10m, tới 20m, cành hình trụ, màu nâu đen. Lá to, thơm, mọc đối hoặc so le, phiến tròn dài, chóp lá tù hay hơi nhọn, mặt dưới lá hơi mốc mốc, ba gân gốc chạy dọc đến gần chóp lá. Hoa trắng thơm mọc thành chuỳ ở nách lá và đầu các cành, gồm 12-14 tán. Quả mọng hình bầu dục dài 12-13mm, trên một chén do bao hoa còn lại.
Nơi mọc: Loài phân bố ở Ấn Độ, Mianma, Trung Quốc. Ở Việt Nam thấy trong rừng thưa từ Tuyên Quang, Bắc Thái tới Sông Lô, An Giang.
Công dụng: Thường dùng trị bụng đầy trướng và đau, ăn uống không tiêu, nôn mửa, tả lỵ. Nhân dân cũng dùng làm thuốc kích thích tiêu hoá và bổ dạ dày. Nước sắc rễ dùng sau khi sinh đẻ và khi lên cơn sốt. Dịch lá dùng như thuốc đắp trị thấp khớp.
Người tỳ vị quá hư, nguyên khí kém, phụ nữ có thai không nên dùng.
Ghi chú:ta thường dùng vỏ của cây nói trên thay vị Hậu phác - Cortex Magnoliae officinalis, do đó mới có tên Hậu phác nam.

B.71b- Hậu phác - Magnolia officinalis (họ Mộc lan,7- Bộ Magnoliales Mộc lan)

Mô tả: cây gỗ lớn cao 7-15m, vỏ thân tím nâu. Lá mọc so le, tập trung ở ngọn các nhánh, phiến hình trứng thuộc dài 15-30cm, rộng 8-17cm, đầu lá lõm xuống chia thành 2 thuỳ, phía gốc hẹp lại, cuống lá 2,4-4cm, không lông. Hoa màu trắng thơm, đường kính 9-12cm, nhị và nhuỵ nhiều. Quả kép gồm nhiều quả đại, hình trứng dài 11-16cm, rộng 5-6,5cm.
Nơi mọc: Cây thường mọc ở những nơi có khí hậu mát ở Phúc Kiến, Chiết Giang, An Huy, Giang Tây và Hồ Nam.
Công dụng: Hậu phác có vị đắng, cay, tính ôn, không độc, thường dùng trị bệnh đầy bụng, ăn uống không tiêu, đau bụng, nôn mửa, đại tiện bí, táo.

Nguồn : Wikipedia & Internet

B.70- RE MỐC

 

B.70- RE MỐC

Gỗ lớn, thân to có vị hồi
Em, loài Re mốc chẳng đơn côi
Miền Trung lắm bão yên lòng trụ
Đất Việt thân thương phải đắp bồi.

BXP 03.5.2021

Sưu tập :

B.70- Re mốc- Cinnamomum glaucescens NEW

Mô tả: Cây gỗ lớn cao đến 30cm; thân có đường kính to 1-1,5m, vỏ đen; nhánh nâu hay đo đỏ, không lông. Lá xoan thon ngược 2 đầu nhọn nhọn, dài 5-8cm, rộng 3-4cm, có tuyến nâu trên gân chính, gân phụ 3-5 cặp; mặt trên nâu xám, mặt dưới nâu ửng hồng; cuống 2-2,5cm. Cụm hoa dài 4-5cm. Quả cao 12mm, trên một đấu to, rộng 12mm, cao16mm.
Nơi mọc: Loài phân bố ở Ấn Độ, Mianma, Nêpan và Việt Nam. Ở nước ta, chỉ gặp ở rừng Nghệ An và Quảng Trị.
Công dụng: Gỗ có mùi thơm của Hồi, rất bền. Khi cất sẽ cho một tinh dầu rất nặng.

Nguồn : Wikipedia & Internet

B.69- RE CẨM CHƯỚNG

 

B.69- RE CẨM CHƯỚNG

Em, Re Cẩm chướng giữa vô thường
Vẫn giữ cho mình vẹn sắc hương
Rễ, vỏ thân thơm nhiều tác dụng
Duyên đời chữa bệnh nặng yêu thương

BXP 03.5.2021

Sưu tập :

B.69- Re cẩm chướng - Cinnamomum caryophyllusNEW

Mô tả: Cây gỗ phân nhánh nhiều; nhánh đen nâu, không lông. Lá mọc so le hay mọc đối, thuôn hay hình ngọn giáo, dai, đầu có mũi ngắn, gốc tù, dài 5-9cm, rộng 2-4cm, mặt trên bóng, màu lục sẫm, mặt dưới mốc mốc, có ba gân mà cặp gân gốc chạy đến đầu lá; cuống dài 15mm, đen. Cụm hoa ngù ở nách lá phía ngọn; đài gần hình lá; hoa nhỏ màu trắng. Quả mọng nhỏ, hình trứng, đo đỏ, chứa một hạt, nằm trong bao hoa hình chén cao 4mm, miệng cắt ngang. Quả tháng 3.
Nơi mọc: Cây mọc ở rừng Nam bộ, chỉ mới thấy ở núi Ðinh (Bà Rịa - Vũng tàu), trước đây được trồng ở Bắc Thái.
Công dụng: Rễ, nhất là vỏ thân, rất thơm vì chứa một loại tinh dầu có mùi của Ðinh hương.

Nguồn : Wikipedia & Internet

B.68- QUẾ TRÀ MY

 

B.68- QUẾ TRÀ MY

Đứng đầu bốn Quế hiệu Cao Sơn
Nét ngọc đoan trang gió họa đàn
Bốn biển năm châu từng nếm trải
Mà tình đất Việt vẫn keo sơn.

BXP 13.8.2017

Sưu tập :

B.68- Quế Trà My- Cinnamomum cassia Đst

Mô tả: Cây gỗ lớn cao 10-20m. Vỏ thân nhẵn. Lá mọc so le, có cuống ngắn, cứng và giòn, đầu nhọn hoặc hơi tù, có 3 gân hình cung. Mặt trên lá xanh sẫm bóng. Cụm hoa hình chùm xim ở nách lá hoặc ở ngọn cành. Hoa màu trắng. Quả hạch, hình trứng, khi chín màu nâu tím, nhẵn bóng.
Hoa tháng 6-8, quả từ tháng 10-12 tới tháng 2-3 năm sau.
Quế Trà My là giống quế đặc chủng Quảng Nam được biết đến với cái tên “Cao sơn Ngọc quế”, là loại quế được thế giới ưa chuộng nên có giá trị cao so với các loại quế khác, Quế Quảng Nam đã được các nhà khoa học đặt tên Cinamomum cassia(Quế Trung Quốc), là loại đứng đầu 4 loại quế mọc ở Đông Dương.
Nơi mọc: Cây mọc hoang trong rừng phổ biến từ miền Bắc vào Trung, trên dãy Trường Sơn. Còn được trồng ở nhiều nơi, nhưng giá trị nhất là loại mọc ở Trà My - Quảng Nam.
Công dụng: Quế là loại gia vị có tác dụng tốt cho sức khoẻ đặc biệt với những người mắc các bệnh liên quan đến tim mạch, giảm và ngừa bệnh tiểu đường, tốt cho hệ tiêu hoá, xử dụng an toàn. Gỗ quế Trà My còn được chế tác thành nhiều vật dụng được ưa chuộng trên thị trường quốc tế.

Nguồn : Wikipedia & Internet